صرفهجویی انرژی در بخش ساختمان با تدوین مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان
مقررات و ضوابط فني براي استفاده درست از انرژي در مقوله ساختمان با توجه به اهمیت موضوع و مصرف زیاد انرژی در بخش خانگي و تجاري (حدود چهل درصد از کل انرژي مصرف شده در کشور) در سال ۷۰ با گردآوری و تدوین مبحث نوزده مقررات ملي ساختمان آغاز شد و آييننامه اجرايي و برنامه بلندمدت اجراي مبحث ۱۹ مقررات ملي ساختمان در اسفند ماه سال ۸۱ به تصويب وزير وقت مسکن و شهرسازي رسيد و به وزارت کشور ابلاغ گردید. بعد از آن توسط وزارت کشور جدول زمانبندي اجراي مبحث نوزدهم براي اجرا به شهرداري تهران و معاونت عمراني استانداريهاي کشور ابلاغ شد.
با انجام مبحث ۱۹ مقررات ملي ساختمان، در طي انجام مراحل طراحي و اجرای ساختمانهاي جديد با کاربرد سيستمهاي ساختماني نوين و با استفاده از عايقکاري نما و پوسته خارجي ساختمان ، پنجرههاي دو يا چند جداره، جايگزيني سيستمهاي موجود با تجهيزات گرمايشي و سرمايشي و لوازم خانگي با راندمان بالا، می توان بهرهوري در بخش ساختمان را به میزان قابل توجهی افزایش داد.
توجه به اين نکته مهم است که اجراي مبحث ۱۹ مقررات ملي ساختمان تا حدودي سبب افزايش هزينههاي ساختمان ميشود، ولی صرفهجويي انجامشده در اثر اجرای آن در نهایت منجر به کاهش معنادار هزينههاي بهرهبرداري و مصرف انرژي ساختمان می گردد.
طراحی معماری و نحوه اجرای صحیح پوسته خارجی ساختمان، مهمترین عامل در صرفهجویی انرژی ساختمان و ایجاد شرایط آسایش حرارتی است.
بازشوهای شفاف (پنجرهها) بیشترین اتلاف حرارت را در کشور ما دارند. استفاده از پنجرههای دوجداره با پروفیلهای UPVC یا آلومینیوم حرارت بند روشی موثر برای عایقکاری حرارتی پنجرههاست. استفاده از قابهای نوین UPVC و آلومینیوم ترمال بریک، شیشههای دو یا چند جداره و پوششهای کم گسیل روی شیشهها، میتواند تا ۳۰ درصد در صرفهجویی انرژی موثر باشد.
افزون بر الزامات معماری و پوسته ساختمان، رعایت اصول بهینهسازی انرژی در تاسیسات مکانیکی و برقی نیز در مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان مورد تاکید قرار گرفته است که در این خصوص میتوان به کنترل و برنامهریزی سیستمهای گرمایشی، سرمایشی و سیستمهای تهویه و تعویض هوا اشاره کرد که در کلیه سیستمها از جمله آبگرم مصرفی نیز الزامهای موردنیاز برای عایق کاری حرارتی منابع – مخازن و لولههای توزیع آبگرم ارائه شده است.
در بخش روشنایی نیز به الزامهای سیستمها و تجهیزات مربوطه و سیستمهای کنترل روشنایی و استفاده از نور طبیعی و موارد مرتبط اشاره شده است.با رعایت الزامات صرفهجویی انرژی در ساختمان از جمله مبحث ۱۹ مقررات ملی بین ۳۰ تا ۵۰ درصد صرفهجویی انرژی قابل دستیابی است.
با وجود گذشت ۲۸ سال از زمان تدوین و ابلاغ نخستین ویرایش این مبحث، رعایت الزامهای آن در ساختوسازها تاکنون بهطور کامل اجرایی نشده و تنها نصب پنجرههای دوجداره توسط سازندگان ساختمان و بهرهبرداران مورد توجه قرار گرفته است.
شرکت بهینهسازی مصرف سوخت از همان سالهای آغازین فعالیت خود با ارتباط موثر با ارگانهای مسئول اجرا و بازنگری مبحث ۱۹، تهیه جزئیات اجرایی این مبحث، آموزش مهندسی ناظر، اطلاع رسانی و تهیه نرمافزار محاسبات چک لیست انرژی و موارد مرتبط تسهیل در اجرای کامل الزامهای فنی این مبحث در ساختوسازها را پیگیری کرده است.
هماکنون ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید رقابتپذیر و ارتقای نظام مالی کشور، فرصت مناسبی فراهم کرده تا با پرداخت بخشی از مبلغ صرفهجویی انرژی به سرمایهگذاران عامل صرفهجو انگیزه لازم برای اجرای موارد ارتقا کارایی انرژی ساختمان فراهم شود. در این راستا مقدمات «طرح افزایش کارایی انرژی ساختمان با اجرای مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان» در شرکت بهینهسازی مصرف سوخت در دست اقدام و پیگیری است. پیشبینی میشود در صورت تصویب طرح فوقالذکر در شورای محترم اقتصاد و همکاری سازمانها و ارگانهای مرتبط از جمله وزارت راه و شهرسازی، وزارت کشور، شهرداریها و سازمان نظام مهندسی، اجرای کامل این طرح، منجر به کاهش قابل توجه مصرف گاز و کاهش انتشار آلایندههای زیست محیطی شود.